Research on the influence of belief in Naga เป็นโครงการต่อยอดหลังจากงาน ธรรมยาตรา 5 แผ่นดินลุ่มน้ำโขงทั้ง ๒ ครั้ง ในหัวข้อ อิทธิพลความเชื่อเรื่องพญานาคที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนาในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง 5 แผ่นดิน ที่มีต่อวิถีชีวิต วัฒนธรรม และ ประเพณี เป็นความร่วมมือระหว่าง “สถาบันโพธิคยาวิชชาลัย” กับ “คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย” โดยการสนับสนุนของมูลนิธิวีระภุชงค์ ซึ่งโครงการวิจัยอิทธิพลความเชื่อเรื่องพญานาค จะเป็นงานวิจัยที่รวบรวมความเชื่อเกี่ยวกับพญานาค แบบครบทุกมิติ ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่จะรวบรวมความเชื่อเกี่ยวกับ “พญานาค” ในพุทธศาสนาโดยมีเป้าหมายนำองค์ความรู้ “ความเชื่อเรื่องพญานาค” ยกระดับเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง และขอขึ้นทะเบียนรายการต่อองค์การยูเนสโกร่วมกัน 5 ประเทศ ไทย ลาว กัมพูชา เมียนมา เวียดนาม นี่คือความฝันของพวกเรา ที่จะสร้างประวัติศาสตร์ของชาวพุทธลุ่มน้ำโขงที่มีมรดกโลกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมร่วมกัน
พิธีลงนามบันทึกความเข้าใจในสัญญา
ในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง 5 แผ่นดิน
สถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 กับ คณะพุทธศาสตร์ มจร.
วันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2563
“สถาบันโพธิคยาวิชชาลัย” ลงนามบันทึกความเข้าใจ (MOU) และสัญญา งานวิจัยอิทธิพลความเชื่อเรื่องพญานาค ร่วมกัน กับ”คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย” เรื่อง”อิทธิพลความเชื่อเรื่องพญานาคเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาในภูมิภาคลุ่มน้ำโขง 5 แผ่นดิน”
Research on the influence of beliefs about Naga related to Buddhism in the Mekong River Basin Since throughout the journey of the 5-country Dhammayatra, Thailand, Laos, Cambodia, Myanmar, and Vietnam, it was found that every temple had stories and Naga statues. Therefore, it made us think of collecting the correct knowledge about Naga to cover all aspects in order to find the connection of Naga to protect Buddhism and to understand the beliefs about Naga correctly. Therefore, the institute supports the research study on “The influence of beliefs about Naga related to Buddhism in the Mekong River Basin”, which has a team of researchers who are highly qualified from studying Pali Dhamma of the Thai Sangha and are experts in Buddhism from the Faculty of Buddhism, Mahachulalongkornrajavidyalaya University, led by Phra Thep Methee Worayanan, P.D.9, Asst. Prof. Dr., Deputy Dean for Administration, who is the director of the entire research plan.
ผลการดำเนินการวิจัยชุดแรกเรื่อง “อิทธิพลความเชื่อเรื่องพญานาคที่มีต่อพระพุทธศาสนาในประเทศไทย” ได้ดำเนินการวิจัยได้สำเร็จลงแล้ว และลำดับต่อไปได้วางแผนลงพื้นที่วิจัยที่ประเทศลาว กัมพูชา เมียนมา และเวียดนาม โดยมีเป้าหมายนำองค์ความรู้ “ความเชื่อเรื่องพญานาค” ยกระดับเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง และขอขึ้นทะเบียนรายการต่อองค์การยูเนสโกร่วมกัน 5 ประเทศ ไทย ลาว กัมพูชา เมียนมา เวียดนาม นี่คือความฝันของพวกเรา ที่จะสร้างประวัติศาสตร์ของชาวพุทธลุ่มน้ำโขงที่มีมรดกโลกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมร่วมกัน
ระหว่างวันพุธที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2565
ถึงวันอาทิตย์ที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2565
เนื่องในโอกาสงานสรุปโครงการวิจัย “อิทธิพลความเชื่อเรื่องพญานาคที่มีต่อพระพุทธศาสนาในประเทศไทย” โดย สถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 มูลนิธิวีระภุชงค์ร่วมกับ คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย โดยคณะผู้วิจัยเป็นผู้ทรงคุณวุฒิระดับสูงจากการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของคณะสงฆ์ไทยและเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านวิชาการพระพุทธศาสนาจากคณะพุทธศาสตร์ มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย นำโดย พระเดชพระคุณ พระเมธีวรญาณ รองคณบดีฝ่ายบริหาร รับเป็นผู้อำนวยการแผนงานวิจัยทั้งชุด จึงขอถือโอกาสมงคลนี้จัดพิธีเจริญพุทธมนต์และบวงสรวงองค์พญานาคและทวยเทพให้รับรู้ถึงความมุ่งมั่นตั้งใจของพวกเรา และสนับสนุนอวยชัยให้พวกเราได้ทำการอันเป็นกุศลนี้สำเร็จ ระหว่างวันพุธที่ 6 กรกฎาคม ถึงวันอาทิตย์ที่ 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2565 สุดท้ายคือการแสดงกตัญญูกตเวทิตา ด้วยการแผ่บุญอุทิศกุศลไปยังองค์พญานาคทั้งหลายและทวยเทพทั้งหลาย ซึ่งจัดขึ้นที่วัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ ตำบลนาสีนวน อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร ในวันเสาร์ที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2565 เวลา 19.00 น.เพื่อให้ท่านได้อนุโมททนาในกุศลผลบุญของพวกเราเพื่อเป็นพลวปัจจัย เป็นฐานตามส่งให้เกิดปัญญาญาณ จนเข้าถึงความพ้นทุกข์คือพระนิพพาน
ชมวัดเก่าแก่กว่า 100 ปี สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์วังรัตนมณีมหานครบาดาลนาคราช สถานที่จำลองถ้ำพญานาคเมืองบาดาลที่มีพญานาคนับพันตัวจาก 4 ตระกูล คือ ตระกูลวิรูปักษ์(สีทอง) ตระกูลเอราปถะ(สีเขียว) ตระกูลฉัพพยาปุตะ(สีรุ้ง) และตระกูลกันหาโคตะมะ(สีดำ)
สวดมนต์ เจริญจิตภาวนา ใต้ต้นโพธิ์ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยที่เชื่อว่านำหน่อมาจากต้นพระศรีมหาโพธิ์ เมืองพุทธคยา ประเทศอินเดีย มีอายุกว่า 2000 ปี
สักการะรอยพระพุทธบาทคู่ที่เก่าแก่ที่สุดในประเทศไทยสันนิษฐานว่า อยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 14 มีอายุราว 2000 กว่าปี
สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ สถานที่เชื่อกันว่าเคยเป็นที่อยู่ พญานาคเพชรภัทรนาคราช หรือพญาเกล็ดแก้วนาคราช กำเนิดในตระกูลวิรูปักษ์ พระวรกายสีทองมี 9 เศียร
เยี่ยมชมถ้ำพญานาควังบาดาล ภายในมีรูปจำลองพญาภุชงค์นาคราช กายมนุษย์ที่สวยงามราวมีชีวิต เล่ากันว่าเป็นพญานาคผู้มีตบะเดชะการบำเพ็ญเพียร ปกป้องคุ้มครองพระพุทธศาสนา เฝ้าอยู่ ณ พระธาตุจุฬามณีเจดีย์
เยี่ยมชมรูปปั้นพญานาค 9 เศียร ที่ชาวบ้านเชื่อกันว่า เห็นลูกแก้วและแสงหลายสีฉายออกมาจากถ้ำ เชื่อกันว่าเป็นดินแดนแห่งมนต์ขลังที่เชื่อมต่อโลกมนุษย์และเมืองบาดาล
ชมบ่อโบราณ 9 บ่อ ตำนานเมืองอารยธรรมขอม ที่มาเมืองพญานาค ดินแดนศักดิ์สิทธิ์ที่เล่าต่อกันมาว่า เคยปกครองด้วยครึ่งมนุษย์และพญานาค
สักการะพระธาตุเจดีย์ศรีมหาโพธิ์ สร้างเมื่อ พ.ศ. 2500 ภายในองค์พระธาตุประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุซึ่งบรรจุไว้ในสถูปลงรักปิดทองศิลปะอินเดียแบบปาละ จากนั้นสักการะรูปปั้น ”พญานาคฉัพยาปุตตะ” หนึ่งในพญานาค 4 ตระกูล
สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ อาณาจักรแห่งองค์ธะนะมูลนาคราช ผู้ปกครองแม่น้ำมูล และกำเนิดในตระกูลเอราปะถะ สถานที่แห่งนี้เชื่อว่าเป็นวังเวียงพญานาค เป็นจุดที่ชาวบ้านเห็นพญานาคมาปรากฏกายกลางลำนำ และมีเรื่องเล่า พญานาคแปลงกายพายเรื่อมาใส่บาตร
สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์วัดโขงเจียม ตำนานพญานาคคู่สีรุ้ง แม่น้ำสองสี เมืองบาดาล วัดโขงเจียม เป็นจุดบรรจบแม่น้ำโขงและแม่น้ำมูล แม่น้ำโขงสีปูน แม่น้ำมูลสีคราม
สักการะเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์ที่วัดถ้ำคูหาสวรรค์ ฟังตำนานพญานาค กราบสรีระหลวงปู่คำคะนิง จุลมณี สรีระไม่เน่าไม่เปื่อย ชมฆ้องใบใหญ่ที่สุดในโลก มีเจดีศรีไตรภูมิสีขาว และจุดชมวิวลำน้ำโขง
สถานที่ก่อสร้างเจดีย์บรรจุอัฐิธาตุหลวงปู่พระมหาผ่อง สะมาเลิก กราบสักการะ ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ธรรมยาตราต้นที่ 1 และรดน้ำมนต้นโพธิ์
สักการะศาลพ่อปู่อนันตนาคราช และรูปปั้นพญานาคขนาดใหญ่ที่จุดชมวิวสะพานมิตรภาพไทยลาว แห่งที่ 2
สักการะบูชาองค์พญาศรีภุชงค์มุกดานาคราช องค์พญานาคสีขาวหมอกประดับด้วยเกล็ดหินอ่อน ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำโขงริมแก่งกระเบา เป็นแลนด์มาร์กแห่งความศรัทธา ที่เชื่อกันว่ามีความศักดิ์สิทธิ์ นิยมมาขอพร ลอดท้องพญานาค 3 ซุ้ม หมายถึง สุขภาพแข็งแรง ร่ำรวย และความสำเร็จสัมฤทธิ์ผล
สักการะพระพุทธมิ่งมงคลมุณีศรีมุกดาหาร รอยพระพุทธบาทจำลอง และองค์พญาศรีมุกดามหามุนีนีลปาลนาคราช
สักการะ พระบรมสารีริกธาตุ พระธาตุนาดูน
โดย ดร.สุภชัย วีระภุชงค์
Secretary-General of the Bodhigaya Vijjalaya 980 Institute
ประกาศ ณ วันเสาร์ที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ.2565
วัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ จ.มุกดาหาร